Medicinale cannabis wordt steeds populairder als slaapmiddel, dat merken wij zelf ook bij de aanvragen die we ontvangen. Veel mensen kiezen voor cannabis vanwege de natuurlijke eigenschappen en het feit dat het minder verslavend is dan traditionele slaapmedicatie.

Maar wat zegt de wetenschap eigenlijk over de effectiviteit van medicinale cannabis als slaapmiddel?

Om deze vraag te beantwoorden, moeten we eerst begrijpen hoe medicinale cannabis werkt en welke componenten van de plant verantwoordelijk zijn voor het bevorderen van de slaap.

THC-olie maakt leven met artrose draaglijker

De cannabisplant bevat honderden chemische verbindingen, waarvan er twee in het bijzonder verantwoordelijk zijn voor de meeste van de therapeutische eigenschappen van de plant: tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD).

THC is de psychoactieve stof die verantwoordelijk is voor de “high” die mensen ervaren na het roken of consumeren van cannabis. Tenminste, als je een hoeveelheid neemt die hoger is dan je persoonlijke grens van high worden – zo lang je er onder blijft merk je er doorgaans weinig van.

Het staat ook bekend om zijn slaapverwekkende eigenschappen en wordt vaak gebruikt als een natuurlijk slaapmiddel. Aan de andere kant heeft CBD geen psychoactieve eigenschappen en wordt het vaak gebruikt om angst te verminderen en de slaapkwaliteit te verbeteren.

Studies

Er zijn veel studies die de effectiviteit van cannabis als slaapmiddel hebben onderzocht, met name bij patiënten met chronische pijn, multiple sclerose, posttraumatische stressstoornis (PTSS) en andere aandoeningen die gepaard gaan met slaapproblemen.

Een studie uit 2018 gepubliceerd in Frontiers in Pharmacology, concludeerde dat THC-rijke cannabis de slaap van patiënten met chronische pijn verbeterde. De studie volgde 128 patiënten met chronische pijn die cannabis gebruikten en ontdekte dat 65% van de patiënten melding maakte van verbeterde slaap na het gebruik van cannabis.

Een andere studie uit 2019 gepubliceerd in The European Journal of Pain, keek naar de effecten van THC en CBD op de slaap van patiënten met chronische pijn. De studie volgde 20 patiënten gedurende 8 weken en ontdekte dat zowel THC als CBD de slaapduur en -kwaliteit verbeterden en de symptomen van pijn verminderden.

Een onderzoek uit 2014 gepubliceerd in het Journal of Clinical Psychopharmacology, onderzocht het effect van THC op de slaap van patiënten met PTSS. De studie volgde 10 patiënten gedurende 8 weken en ontdekte dat THC de slaapduur en -kwaliteit verbeterde en de frequentie van nachtmerries verminderde.

Arts en patiënt

Er is overtuigend bewijs dat cannabis effectief kan zijn bij het behandelen van slapeloosheid bij patiënten met chronische pijn, PTSS en andere aandoeningen. THC lijkt de belangrijkste stof te zijn die verantwoordelijk is voor deze effecten, hoewel CBD ook kan helpen bij het verbeteren van de slaapkwaliteit.

Het is echter belangrijk op te merken dat cannabis niet voor iedereen geschikt is als slaapmiddel en dat het gebruik ervan gepaard kan gaan met bijwerkingen zoals slaperigheid en verminderde cognitieve functie,” aldus Dr. Kevin Hill, een verslavingsdeskundige en universitair hoofddocent aan de Harvard Medical School.

Een regelmatige gebruiker van medicinale cannabis bij slapeloosheid vult aan: “Ik heb al jarenlang moeite met slapen vanwege chronische pijn en angst, en medicinale cannabis heeft me echt geholpen om een betere nachtrust te krijgen. Ik gebruik een kleine hoeveelheid THC-rijke cannabis voor het slapengaan, en ik merk dat ik beter in slaap val en langer slaap dan wanneer ik geen cannabis gebruik.

Ik heb ook gemerkt dat mijn pijn en angst afnemen, wat waarschijnlijk bijdraagt aan mijn vermogen om beter te slapen. Ik ben blij dat ik een natuurlijk alternatief heb gevonden voor de slaappillen die ik eerder gebruikte.

Hoewel niet alle huisartsen overtuigd zijn van het nut van wietolie bij slapeloosheid, kan het nooit kwaad om je dokter in te lichten over je gebruik ervan. Artsen hebben immers nooit iets over geleerd over mediwiet tijdens hun studie geneeskunde aan de universiteit, aangezien medische universiteiten jaarlijks een flinke toelage ontvangen van de farmaceutische industrie en zij in ruil daarvoor geen onpatenteerbare geneesmiddelen in hun lesmateriaal opnemen – hoe jammer dat op zich ook is.

Maar een arts die iets niet op een opleiding leert, kan natuurlijk wel iets wijzer worden van zijn eigen patiënten. Dus spijker ze daar vooral flink over bij zouden we zeggen ;)

Tekst: Kees de Graaff / ChatGPT

Chronische pijnklachten zijn een veelvoorkomend gezondheidsprobleem. Naar schatting lijden zo’n achttien op de honderd volwassenen aan een matige tot ernstige vorm van chronische pijn. Dat is bijna één op vijf. Vermoedelijk liggen de werkelijke cijfers nog hoger, omdat niet iedere patiënt met chronische pijnklachten een arts raadpleegt. 

Acute versus chronische pijn

Er is een belangrijk verschil tussen acute en chronische pijn. Acute pijn wordt veroorzaakt door een letsel. De pijnprikkels zijn bedoeld als een waarschuwingssignaal om ons lichaam te beschermen. Zo voorkomt de pijn die we ervaren als we een heet voorwerp aanraken dat we ons ernstig verbranden. 

Wanneer de pijn het gevolg is van een ontsteking of een verstuiking dan zorgen de pijnprikkels ervoor dat we het getroffen lichaamsdeel niet verder (over)belasten. Gewoonlijk verdwijnt de pijn vanzelf zodra het letsel genezen is. Meestal gebeurt dit binnen de zes weken. Indien acute pijn niet tijdig en correct behandeld wordt, kan deze omslaan in chronische pijn.

Als de klachten langer dan drie maanden aanhouden, kan er sprake zijn van chronische pijn. In veel gevallen wordt chronische pijn initieel veroorzaakt door een letsel. Het verschil is echter dat de pijn aanhoudt nadat de blessure genezen is. In tegenstelling tot acute pijn is chronische pijn dus geen rechtstreeks gevolg van een letsel. 

Daarnaast zijn er nog andere kenmerken die op chronische pijn kunnen wijzen: de pijn concentreert zich vaak niet op één plaats, maar lijkt zich te verspreiden. Bovendien varieert de intensiteit van de pijnklachten van dag tot dag, soms zelfs van uur tot uur. Zo kan een patiënt ’s ochtends opstaan met lichte pijn die in de loop van de dag heviger wordt of omgekeerd. Ten slotte kan een lichte aanraking voldoende zijn om een pijnprikkel veroorzaken. 

Overgevoelig zenuwstelsel

Patiënten met chronische pijn ervaren dus pijnklachten zonder dat er (nog) een fysieke oorzaak is. Vaak komt dit doordat het zenuwstelsel overgevoelig geworden is. Je zou het kunnen vergelijken met een alarmsysteem dat op tilt geslagen is.

Als gevolg daarvan hebben bepaalde hersenstructuren die onderdeel zijn van het centrale zenuwstelsel veranderingen ondergaan, waardoor de patiënt pijn ervaart lang nadat de kwetsuur verdwenen is.

In tegenstelling tot wat sommigen denken zijn chronische pijnklachten niet psychosomatisch. De pijn die de patiënt ervaart is ‘echt’, ook al is er geen zichtbare beschadiging.

Chronische pijn heeft trouwens niet alleen lichamelijke, maar ook psychische en sociale gevolgen. Zo ervaren patiënten geregeld gevoelens van angst, boosheid, depressie en onmacht. 

Chronische pijnklachten kunnen ook een negatieve invloed hebben op het sociale leven van de patiënt. Als hij of zij vaak afspraken moet afzeggen door te veel pijn of vermoeidheid, dan kan dat na verloop van tijd tot sociaal isolement leiden. Het gebrek aan sociaal contact heeft op zijn beurt gevolgen voor het mentale welzijn van de patiënt. Op die manier komt iemand snel in een vicieuze cirkel terecht. 

THC-olie verlicht pijn en kalmeert overgevoelig zenuwstelsel

Klassieke pijnstillers zijn niet geschikt om chronische pijnklachten te behandelen. Ten eerste zijn ze bedoeld voor tijdelijk gebruik omwille van het risico op gewenning en afhankelijkheid. Ten tweede hebben farmaceutische geneesmiddelen vaak ongewenste bijwerkingen. Ten derde bestrijden deze medicijnen enkel de symptomen, zonder de onderliggende oorzaak aan te pakken. 

Bij veel pijnpatiënten werkt klassieke pijnmedicatie niet of onvoldoende. Voor deze personen kan een behandeling met THC-olie de oplossing zijn. THC, het psychoactieve bestanddeel van cannabis, staat immers bekend om zijn krachtige pijnverlichtende werking. Daarbovenop heeft de cannabinoïde invloed op het centrale zenuwstelsel dat deel uitmaakt van het endocannabinoïde systeem (ECS).

Dr. Garth Greenwell, een wetenschapper die verbonden is aan de University of California en onder meer gespecialiseerd in pijnbehandeling, onderzocht het effect van cannabinoïden op chronische pijn. Uit zijn studie kwam naar voren dat THC bepaalde routes in het centrale zenuwstelsel activeert die pijnsignalen tegenhouden, waardoor ze de hersenen niet bereiken.

Link: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22448949/

Zoals eerder vermeld zijn chronische pijnklachten geen rechtstreeks gevolg van een letsel, maar worden ze veroorzaakt door een overgevoelig zenuwstelsel.

In tegenstelling tot farmaceutische geneesmiddelen die zich enkel op de pijn richten, heeft THC een dubbele werking: de cannabinoïde maakt de pijn niet alleen draaglijker, maar pakt ook de onderliggende oorzaak aan, namelijk de overgevoeligheid van het zenuwstelsel. 

Tekst: Shanna Pettens

Het endocannabinoïde systeem in ons lichaam is een complex systeem dat is gekoppeld aan vele belangrijke processen, waaronder pijnperceptie, immuunrespons, stemming en slaap.

Het endocannabinoïde systeem (ECS) bestaat uit endocannabinoïden, receptoren die deze stoffen binden en enzymatische systemen die de endocannabinoïden afbreken.

Er zijn twee belangrijke receptoren in het ECS: CB1 en CB2. CB1-receptoren zijn vooral aanwezig in het zenuwstelsel en in het spijsverteringsstelsel, terwijl CB2-receptoren voornamelijk aanwezig zijn in het immuunsysteem.

Maar vrijwel alle organen in ons lichaam maken onderdeel uit van het ECS, zoals in het plaatje hiernaast te zien is.

Endocannabinoïden, zoals anandamide en 2-arachidonoylglycerol (2-AG), binden aan deze receptoren en reguleren de verschillende processen in het lichaam.

Cannabinoïden van Moeder Natuur

Fytocannabinoïden, zoals THC en CBD, zijn cannabinoïden die voorkomen in cannabisplanten en in (veel) mindere mate nog in enkele andere planten. Deze stoffen hebben een structurele gelijkenis met endocannabinoïden en kunnen daarom ook binden aan de CB1- en CB2-receptoren in het ECS.

De interactie tussen fytocannabinoïden en het endocannabinoïde systeem kan leiden tot verschillende therapeutische effecten.” – Dr. Ethan Russo, medisch directeur van Phytecs

Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat suggereert dat medicinale cannabis effectief kan zijn bij het behandelen van bepaalde aandoeningen, zoals chronische pijn, multiple sclerose, epilepsie en zelfs kanker.

Dit komt omdat fytocannabinoïden zo goed aansluiten op het ECS en daarom kunnen helpen bij het reguleren van de processen die verantwoordelijk zijn voor deze aandoeningen.

Bijvoorbeeld, THC kan binden aan CB1-receptoren in het zenuwstelsel en daardoor pijn verminderen. CBD, aan de andere kant, kan de afbraak van anandamide vertragen en daarmee de werking ervan versterken. Dit kan leiden tot een vermindering van pijn en angst.

Er is ook bewijs dat medicinale cannabis kan helpen bij het verminderen van misselijkheid en braken bij chemotherapie-patiënten. In een onderzoek uit 2011 bleek dat THC en CBD samen de ernst van misselijkheid en braken verminderden bij patiënten die chemotherapie kregen voor kanker.

Meer onderzoek nodig, maar lastig

Er is echter nog steeds veel onderzoek nodig om precies te begrijpen hoe medicinale cannabis werkt en in welke mate het effectief is bij het behandelen van verschillende aandoeningen. Met name in Israël wordt hier momenteel veel studie naar gedaan, omdat het in dat land toegestaan is om onderzoek te doen naar de “drug” cannabis. In veel andere landen, waaronder ons land, is dat nog steeds een probleem.

Daarnaast branden veel medische wetenschappers hun handen liever niet aan onderzoek naar natuurlijke middelen. Ze weten dat het niet populair is bij fondsenverstrekkers die vaak weer direct of indirect verbonden zijn met de machtige farmaceutische industrie.

Voor de farma valt er niets te winnen bij het promoten van natuurlijke middelen, omdat die nou eenmaal niet te patenteren zijn en dus geen verdienmodel bevatten.

Maar langzaam maar zeker groeit het bewustzijn over de kracht van ‘mediwiet’ toch in de (medische) wereld. Niet voor niets ontvangen wij regelmatig aanvragen van patiënten die tussen neus en lippen van hun arts gehoord hebben over de kracht van cannabis, en laten veel patiënten zich op hun beurt ook niet onbetuigd om hun arts bij te spijkeren over bijv. de heilzame wietolie die ze gebruiken tegen hun kwaal.

En dat lijkt ons een gezonde ontwikkeling!

Tekst: Kees de Graaff

Uit cijfers blijkt dat zestigplussers de snelst groeiende groep medicinale cannabisgebruikers zijn. Niet onlogisch, want deze leeftijdscategorie kampt verhoudingsgewijs met meer gezondheidsklachten dan de algemene bevolking. Dat komt omdat het risico op het ontstaan van veel aandoeningen stijgt met de leeftijd.

Naarmate we ouder worden neemt het aantal mankementen doorgaans toe. Uit een enquête blijkt dat ruim 90% van de 75-plussers met een chronische aandoening kampt. Ongeveer de helft daarvan voelt zich daardoor beperkt in zijn dagelijks functioneren. 

Met de vergrijzing van de bevolking in het achterhoofd groeide de wetenschappelijke interesse voor de invloed van medicinale cannabis op leeftijdsgebonden aandoeningen. 

Aan verschillende universiteiten en onderzoeksinstellingen werden studies uitgevoerd en aan de hand daarvan kwamen onderzoekers tot de conclusie dat cannabis een remmende invloed op het verouderingsproces heeft, het risico op het ontstaan van met ouderdom geassocieerde gezondheidsproblemen zoals glaucoom, diabetes type 2 en Alzheimer verkleint én de symptomen van bestaande aandoeningen verlicht.

Alternatief voor industrieel geproduceerde geneesmiddelen

Een groot aantal personen van middelbare of gevorderde leeftijd slikt dagelijks medicatie, terwijl veel industrieel geproduceerde geneesmiddelen niet geschikt voor langdurig gebruik en op termijn zelfs schadelijk kunnen zijn. Daarbovenop zijn sommige medicijnen – een bekend voorbeeld zijn slaappillen – verslavend of ze hebben vervelende bijwerkingen. 

Steeds meer zestigplussers ontdekken de gezondheidsvoordelen van medicinale cannabis

Gelukkig toont cannabisonderzoek aan dat het ook anders kan. Medicinale cannabis of afgeleide producten hebben een gunstige invloed op verschillende aandoeningen en kunnen als alternatief dienen voor veel industrieel geproduceerde geneesmiddelen. 

Sterker nog, in sommige gevallen blijkt medicinale cannabis een effectievere remedie dan de oplossing die de farmaceutische industrie biedt!

Steeds meer patiënten, waaronder ook zestigplussers, nemen hun toevlucht tot medicinale cannabis. Enerzijds omdat het aantal artsen dat medicinale cannabis als alternatieve behandelingswijze voorstelt toeneemt en anderzijds omdat patiënten zelf op zoek gaan naar andere opties. 

Nu vrijwel iedereen toegang heeft tot het internet, is veel informatie beschikbaar voor het grote publiek. Waar patiënten vroeger nog blindelings het advies van hun arts opvolgden, zijn ze nu meer geneigd om zelf op onderzoek te gaan wanneer er een diagnose gesteld wordt. In andere gevallen zijn het de kinderen of kleinkinderen die medicinale cannabis als mogelijke oplossing voorstellen.

Verbetering van de levenskwaliteit 

Medicinale cannabis kan niet alleen voorgeschreven medicatie vervangen, maar ook de levenskwaliteit van zestigplussers aanzienlijk verbeteren. De werkzame stoffen van de cannabisplant, de zogenaamde cannabinoïden, kunnen veel voorkomende klachten zoals slecht slapen, een verminderde eetlust en chronische pijn bestrijden. 

Steeds meer zestigplussers ontdekken de gezondheidsvoordelen van medicinale cannabis

Daarnaast werd aangetoond dat de cannabinoïden THC en CBD allebei een positief effect op het humeur hebben.

Veel mensen hebben naarmate ze ouder worden vaker last van sombere gevoelens door eenzaamheid, verlies van zelfstandigheid en een gebrek aan een zinvolle dagbesteding. Tijdens de winterperiode wordt dit dikwijls nog versterkt door het gebrek aan zon- en daglicht. 

Vooral THC, het psychoactieve bestanddeel van cannabis, staat erom bekend dat het depressie verlicht. Een blij gemoed zorgt voor een positieve ingesteldheid, wat op zijn beurt een weerslag heeft op de lichamelijke gezondheid.

Zo zie je maar dat cannabinoïden vaak op meerdere fronten tegelijk werken om een gezonde geest in een gezond lichaam te bewerkstelligen.

Tekst: Shanna Pettens