Dr. Ethan Russo is een Amerikaans neuroloog met een sterke interesse in medicinale planten. Zijn uiteindelijk doel is om geneesmiddelen gebaseerd op cannabis en andere geneeskrachtige planten weer te integreren binnen de algemene geneeskunde.

In 2020 richtte hij CReDO Science op, een organisatie die onderzoek doet naar de cannabisplant en ons endocannabinoïde systeem om aan de hand hiervan veilige cannabisproducten op de markt te brengen.

Intussen heeft hij in de afgelopen twintig jaar ook al talloze studies en analyses gepubliceerd, waaronder deze in 2016: ‘Klinische Endocannabinoïde Deficiëntie heroverwogen: Huidig onderzoek ondersteunt de theorie bij migraine, fibromyalgie, prikkelbare darm en andere behandelingsresistente syndromen.’

Het endocannabinoïde systeem

Hoe komt het dat fibromyalgiepatiënten zoals Marjolein gebaat zijn bij cannabis?

Eerst en vooral moet je weten dat de receptoren van het endocannabinoïde systeem (ECS) overal in ons lichaam terug te vinden zijn. Endocannabinoïden zijn lichaamseigen stoffen (neurotransmitters) die signalen uitwisselen met bepaalde receptoren in het menselijk lichaam en verantwoordelijk zijn voor het reguleren van heel wat onzichtbare, maar hoogstnoodzakelijke processen. 

Onnodig te zeggen dat de werkzame stoffen uit cannabis, de cannabinoïden, dit systeem dus kunnen beïnvloeden.

Endocannabinoïde-tekort versus fibromyalgie

Heel wat verschillende aandoeningen hangen nauw samen met een tekort aan neurotransmitters. Parkinsonpatiënten hebben een tekort aan dopamine en wie met een depressie kampt heeft onder andere een tekort aan serotonine. 

Dat bracht Russo aan het denken. Zou het niet kunnen dat heel wat, tot nu toe, onverklaarbare aandoeningen zoals migraine, fibromyalgie, PDS,… ook het gevolg zijn van een tekort aan endocannabinoïde-signaalstoffen?

In zijn onderzoeksreview uit 2016 bespreekt Russo uitgebreid zijn bevindingen die deze theorie ondersteunen.

Fibromyalgie is kenmerkend voor algehele pijn in de weke delen van het lichaam. Daarom werd het ook lang ‘weke-delen-reuma’ genoemd. Zoals reeds beschreven in de testimonial van Marjolein is de diagnose fibromyalgie heel moeilijk te stellen. 

En de vraag is dan nog maar of je er zo gelukkig mee moet zijn aangezien er tot nu toe nog geen geschikte behandeling voor is gevonden. Maar als de theorie van Dr. Russo klopt, dan is er heel wat hoop voor chronische pijnpatiënten.

Reeds bewijs in 1998

Reeds in 1998 ontdekten wetenschappers een link tussen pijn en een verlaagde endocannabinoïde-activiteit in de ruggengraat. Dit past volledig in het plaatje van het verhaal over het endocannabinoïde-tekort. Meer nog, de wetenschappers slaagden er tijdens dit onderzoek reeds in om met behulp van lichaamseigen cannabinoïden de pijn te verminderen. Dit leek erg hoopgevend voor heel wat chronische pijnpatiënten.

Jammer genoeg bleef het bij dit ene onderzoek, wat niet voldoende is om wetenschappelijke conclusies te kunnen trekken.

Dr Russo verwijst echter naar een drietal andere, ongecontroleerde, klinische experimenten waaruit bleek dat fibropatiënten gebaat bleken te zijn met THC. Hoewel deze onderzoeken weinig waarde voor de wetenschap hadden, blijkt uit een enquête onder 1300 patiënten dat zij wel geloven in het pijnstillend effect van cannabis. De meesten beweren zelfs dat cannabis verreweg het beste medicijn tegen fibromyalgie-gerelateerde klachten is.

Hoop op vervolgonderzoeken

Voor Dr Russo, die veel belang hecht aan de stem van de patiënt, is dit voldoende om een vervolgonderzoek naar de werking van cannabis tegen fibromyalgie te kunnen verantwoorden. Ondersteund met de theorie van het endocannabinoïde-tekort zou men nu zelfs een duidelijke en meetbare oorzaak kunnen vinden voor fibromyalgie, iets wat voorheen ontbrak.

Dr Russo hoopt dan ook dat de cannabislobby en de groeiende steun voor medicinale cannabis, verdere onderzoeken mogelijk zullen maken en eindelijk uitsluitsel kunnen geven of fibromyalgie (en andere aandoeningen) effectief veroorzaakt wordt door een onderliggend endocannabinoïde-tekort. Indien dit zo is, ligt de weg naar de ontwikkeling en de legalisatie van medicinale cannabisproducten zo goed als open.